|
|
| бет | 8/9 | | Дата | 15.12.2019 | | өлшемі | 119,31 Kb. | | #53613 |
| Байланысты: тіл білімінің негіздері тест ¦ 14 лекция. .Т ¦рбергенов.
Іс-әрекеттің іске асу мүмкіндігіне сөйлеушінің қалай қарайтындығын білдіретін грамматикалық категорияны қалай атаймыз?
рай категория
жақ категория
септік категория
шақ категория
көптік категория
Етіс категориясы дегеніміз не?
іс-әрекеттің обьектіге немесе субьектіге бағытталғандығын білдіреді
сөз тіркесі мен сөйлем, олардың құрылымы мен түрлері, сөздердің сөйлемдегі қызметі, сөйлем мүшелері туралы ілім.
іс-әрекеттің іске асу мүмкіндігіне сөйлеушінің қалай қарайтындығын білдіреді
іс-әрекеттің қай жаққа кімге қатысты екендігін білдіреді.
бір затты көп заттан ажырата білу үшін қолданылатын грамматикалық категория
Іс-әрекеттің обьектіге немесе субьектіге бағытталғандығын білдіретін грамматикалық категорияны қалай атаймыз?
етіс категориясы
көптік категория
шақ категория
септік категория
рай категория
Қиысу дегеніміз не?
басыңқы сөз бен бағыныңқы сөздің бір-бірімен жекелік, көптік жағынан, септік жағынан, род жағынан байланысуын айтамыз.
сөз тіркестерінің жалғаусыз байланысуын айтамыз.
сөз тіркесі құрамындағы бағыныңқы сөз басыңқы сөзбен жалғаусыз, қатар тұру арқылы байланысуын айтамыз.
сөз тіркесі құрамындағы басыңқы сөз (етістік) бағыныңқы сөздің (зат есімнің) атау мен іліктен басқа септіктердің бірінде тұруын керек ететін байланысты айтамыз.
ілік жалғаулы сөз бен тәуелдік жалғаулы сөздің байланысуын айтамыз.
Матасу дегеніміз не?
ілік жалғаулы сөз бен тәуелдік жалғаулы сөздің байланысуын айтамыз.
сөз тіркесі құрамындағы басыңқы сөз (етістік) бағыныңқы сөздің (зат есімнің) атау мен іліктен басқа септіктердің бірінде тұруын керек ететін байланысты айтамыз.
сөз тіркесі құрамындағы бағыныңқы сөз басыңқы сөзбен жалғаусыз, қатар тұру арқылы байланысуын айтамыз.
басыңқы сөз бен бағыныңқы сөздің бір-бірімен жекелік, көптік жағынан, септік жағынан, род жағынан байланысуын айтамыз.
сөз тіркестерінің жалғаусыз байланысуын айтамыз.
Меңгеру дегеніміз не?
сөз тіркесі құрамындағы басыңқы сөз (етістік) бағыныңқы сөздің (зат есімнің) атау мен іліктен басқа септіктердің бірінде тұруын керек ететін байланысты айтамыз.
сөз тіркесі құрамындағы бағыныңқы сөз басыңқы сөзбен
ілік жалғаулы сөз бен тәуелдік жалғаулы сөздің байланысуын айтамыз.
басыңқы сөз бен бағыныңқы сөздің бір-бірімен жекелік, көптік жағынан, септік жағынан, род жағынан байланысуын айтамыз.
сөз тіркестерінің жалғаусыз байланысуын айтамыз.
Қабысу дегеніміз не?
сөз тіркесі құрамындағы бағыныңқы сөз басыңқы сөзбен жалғаусыз, қатар тұру арқылы байланысуын айтамыз.
ілік жалғаулы сөз бен тәуелдік жалғаулы сөздің байланысуын айтамыз
сөз тіркестерінің жалғаусыз байланысуын айтамыз.
сөз тіркесі құрамындағы басыңқы сөз (етістік) бағыныңқы сөздің (зат есімнің) атау мен іліктен басқа септіктердің бірінде тұруын керек ететін байланысты айтамыз.
басыңқы сөз бен бағыныңқы сөздің бір-бірімен жекелік, көптік жағынан, септік жағынан, род жағынан байланысуын айтамыз.
Жанасу дегеніміз не?
сөз тіркестерінің жалғаусыз байланысуын айтамыз.
басыңқы сөз бен бағыныңқы сөздің бір-бірімен жекелік, көптік жағынан, септік жағынан, род жағынан байланысуын айтамыз.
сөз тіркесі құрамындағы басыңқы сөз (етістік) бағыныңқы сөздің (зат есімнің) атау мен іліктен басқа септіктердің бірінде тұруын керек ететін байланысты айтамыз.
ілік жалғаулы сөз бен тәуелдік жалғаулы сөздің байланысуын айтамыз.
сөз тіркесі құрамындағы бағыныңқы сөз басыңқы сөзбен жалғаусыз, қатар тұру арқылы байланысуын айтамыз.
Бір затты көп заттан ажырата білу үшін қолданылатын грамматикалық категориясын қалай атаймыз?
көптік категория
шақ категория
жақ категория
септік категория
рай категория
Дыбысқа еліктеу теориясының өкілі қай жылдар арасында өмір сүрді?
(1646-1716) жж
(1712-1778) жж
(1777-1812) жж
(1649-1755) жж
(1612-1685) жж
Эмоциональдық теория дегеніміз не?
алғашқы адамдар айналадағы заттармен танысқанда өздерінің алған әсерлерін еріксіз шығарылған дыбыстар арқылы яғни одағайлар арқылы білдірген
алғашқы адамдар жануарлардың дауыстарын құстың сайрауын, судың сылдырын желдің гуілін естіп солардан әр түрлі дыбыстар шығарған
алғашқы адамдар сөздерді өзара келісе отырып шарттасып жазған
алғашқы адамдардың еңбек ету кезінде шығарған рефлексті айқайларының негізінде пайда болған
тілдердің әр түрлі құрылымдық элементтерінің даму қарқынының біркелкі болмауын жатқызамыз
Эмоциональдық теорияның өкілі кім?
Ж.Ж. Руссо (1712-1778)
Г.Лейбниц (1646-1716)
Людвиг Нуаре
К.Маркс
Д.Н.Кудрявский
Тілдің ең басты қасиеті не?
ең басты қасиеті қатынас қатынас құралы болу қызметі.
атауыштық қызметі
экспрессивті эмоционалдық қызметі
ол ойлаудың, ойды жарыққа шығарудың құралы
тіл-халықтың тарихы, оның күллі өмірінің қызметі
Тілдің екінші басты қызметі не?
адамның ойы тіл (сөйлемдер) арқылы белгілі болады.
тілдің материалдық бірлігі, сөздің құрастырушы бөлігі
тілсіз ешбір қоғам өмір сүре алмайды, тіл қоғам бар жерде ғана өмір сүреді
экспрессивті-эмоционалдық адамның сол затқа, ұғымға деген өзіндік (субьективті) қатынасын, эмоциясын сезімін айтамыз.
атауыштық (номинативтік) қызметі, яғни сөз, сөз тіркесі-белгілі бір заттың, ұғымның қимылдың сынның аты болып табылады.
Тілдің үшінші қызметі не?
атауыштық (номинативтік) қызметі, яғни сөз, сөз тіркесі-белгілі бір заттың, ұғымның қимылдың сынның аты болып табылады.
экспрессивті-эмоционалдық адамның сол затқа, ұғымға деген өзіндік (субьективті) қатынасын, эмоциясын сезімін айтамыз.
адамның ойы тіл (сөйлемдер) арқылы белгілі болады.
тілдің материалдық бірлігі, сөздің құрастырушы бөлігі
тілсіз ешбір қоғам өмір сүре алмайды, тіл қоғам бар жерде ғана өмір сүреді
Тілдің төртінші қызметі не?
экспрессивті-эмоционалдық адамның сол затқа, ұғымға деген өзіндік (субьективті) қатынасын, эмоциясын сезімін айтамыз.
тілсіз ешбір қоғам өмір сүре алмайды, тіл қоғам бар жерде ғана
өмір сүреді
атауыштық (номинативтік) қызметі, яғни сөз, сөз тіркесі-белгілі бір заттың, ұғымның қимылдың сынның аты болып табылады.
адамның ойы тіл (сөйлемдер) арқылы белгілі болады.
тілдің материалдық бірлігі, сөздің құрастырушы бөлігі
Тіл мен қоғамның арасындағы байланыс екі жақты болады?
тілсіз ешбір қоғам өмір сүре алмайды, тіл қоғам бар жерде ғана өмір сүреді.
тіл-халықтың тарихы, оның күллі өмірінің қызметі.
тілдің материалдық бірлігі, сөздің құрастырушы бөлігі.
экспрессивті эмоционалдық қызметі
атауыштық қызметі
К.Маркс тілге байланысты қандай ойда болды?
“қатынас құралы, ойлаудың құралы”
“тіл пікір алысу құралы”
“тіл-дегеніміз ойдың тікелей шындығы”
“биологиялық құбылыс”
“психологиялық құбылыс”
Атау сөз (ұғым) екіге бөлінеді?
жалпы (абстракты) нақтылы (конкретті)
тілдің материалдық бірлігі, сөздің құрастырушы бөлігі.
еріктілік, шарттылық
грамматика, фонемалар
формасы, мазмұны
Дыбыс-дегеніміз не?
тілдің материалдық бірлігі, сөздің құрастырушы бөлігі.
ойымызды туғызып, оны жеткізеді.
ойды айтып жеткізудің құралы.
адам өз ойын сөйлеп, не жазып білдіреді.
сөздің формасы.
Тілдің таңбалық сипаты дегеніміз не?
оның негізгі ерекшеліктерінің бірі.
құрылымдық (структура) жүйелілік (система) қызмет (функция)
затқа ат қою, белгілеу, тіркеу, номинативті қызметі.
жол бойының белгілері, әскери сигналдар, цифрлар, әріптер.
сигналдар, цифрлар, жол бойының белгілері.
Тілдің таңбалар жүйесінің түрлері?
сөз, сөз тіркестер
жол бойының белгілері, әскери сигналдар, цифрлар, әріптер.
грамматика, фонемалар
дыбыстар
формасы, мазмұны
Тілдің шартты таңбаларына не жатады?
сигналдар, цифрлар, жол бойының белгілері.
тілдің материалдық бірлігі, сөздің құрастырушы бөлігі.
“тіл пікір алысу құралы”
сөздің ары қарай бөлшектеуге келмейтін ең кіші мағыналық бірлігі
құрылымдық (структура) жүйелілік (система) қызмет (функция)
Тілдік бірліктердің үш түрлі қызметі бар?
атауыштық, коммуникативтік, эстетикалық
түбір морфема, аффикстік морфема
затқа ат қою, белгілеу, тіркеу, номинативті
фонемалар, грамматикалық морфемалар
жуан-жіңшке, еріңдік-езулік, ашық-қысаң.
Тілдік бірліктерінің атауыштық қызметі дегеніміз не?
затқа ат қою, белгілеу, тіркеу, номинативті қызметі.
атауыштық, коммуникативтік, эстетикалық
экспрессивті эмоционалдық қызметі.
сезімге әсер ету-эмоционалдық, экспресивтік қызметі.
бір нәрсені хабарлау, пікір алысу қызметі.
Тілдің бірліктерінің коммуникативтік қызметі дегеніміз не?
бір нәрсені хабарлау, пікір алысу қызметі.
атауыштық, коммуникативтік, эстетикалық
затқа ат қою, белгілеу, тіркеу, номинативті қызметі.
экспрессивті эмоционалдық қызметі.
сезімге әсер ету-эмоционалдық, экспресивтік қызметі.
Тілдік бдірліктерінің эстетикалық қызметі дегеніміз не?
экспрессивті эмоционалдық қызметі.
атауыштық, коммуникативтік, эстетикалық
затқа ат қою, белгілеу, тіркеу, номинативті қызметі.
бір нәрсені хабарлау, пікір алысу қызметі.
сезімге әсер ету-эмоционалдық, экспресивтік қызметі.
Кез келген таңбаның екі жағы болады?
формасы, мазмұны
еріктілік, шарттылық
тіркестері, сөйлемдер
сөз, сөз тіркестер
формасы
Тілдік таңбаның түрлері (типтері) ?
фонемалар, грамматикалық морфемалар
атауыштық, коммуникативтік, эстетикалық
түбір морфема, аффикстік морфема
құрылымдық (структура) жүйелілік (система) қызмет (функция)
фонемалар, грамматикалық морфемалар, сөздер, сөз тіркестері, сөйлемдер
Тілдік таңбаның екі түрлі белгісі бар.Олар ?
еріктілік, шарттылық
формасы, мазмұны
тіркестері, сөйлемдер
формасы, мазмұны
сөз, сөз тіркестер
Еріктілік, шарттылық дегеніміз не?
таңба мен сол таңба арқылы белгіленген заттың немесе ұғымның арасында ешқандай табиғи байланыстың жоқтығы.
атауыштық, коммуникативтік, эстетикалық
бүтін нәрсенің элементтерінің арасындағы қатынастардыңтірін немесе сулбасын айтады.
бір нәрсені хабарлау, пікір алысу қызметі.
затқа ат қою, белгілеу, тіркеу, номинативті қызметі.
Тілге тән сипаттар?
ойды айтып жеткізудің құралы.
ойымызды туғызып, оны жеткізеді.
құрылымдық (структура) жүйелілік (система) қызмет (функция)
адам өз ойын сөйлеп, не жазып білдіреді.
тілдің материалдық бірлігі, сөздің құрастырушы бөлігі.
Құрылым деп нені айтамыз?
бүтін нәрсенің элементтерінің арасындағы қатынастардың турін немесе сулбасын айтады.
таңба мен сол таңба арқылы белгіленген заттың немесе ұғымның арасында ешқандай табиғи байланыстың жоқтығы
тілдің материалдық бірлігі, сөздің құрастырушы бөлігі.
сөздің ары қарай бөлшектеуге келмейтін ең кіші мағыналық бірлігі.
есту мүшелері арқылы қабылданып, бір морфеманы екінші морфемадан, бір сөзді екінші сөзбен ажырататын ең кіші тілдік элемент
Дыбыстар (фонемалар) дегеніміз не?
есту мүшелері арқылы қабылданып, бір морфеманы екінші морфемадан, бір сөзді екінші сөзбен ажырататын ең кіші тілдік элемент.
тілдің белгілі бір дәуірдегі қалпын, құрылымын жүйесін зерттейді
жуан-жіңшке, еріңдік-езулік, ашық-қысаң.
сөздің ары қарай бөлшектеуге келмейтін ең кіші мағыналық бірлігі.
көлденең бағыттағы қатынасты айтамыз. тік бағыттағы қатынас
Морфема нені зерттейді?
сөздің ары қарай бөлшектеуге келмейтін ең кіші мағыналық бірліктерін
тілдің белгілі бір дәуірдегі қалпын, құрылымын жүйесін зерттейді.
сөз, сөз тіркестер
көлденең бағыттағы қатынасты айтамыз. тік бағыттағы қатынас
есту мүшелері арқылы қабылданып, бір морфеманы екінші морфемадан, бір сөзді екінші сөзбен ажырататын ең кіші тілдік элемент.
Морфема қандай түрлерге бөлінеді?
түбір морфема, аффикстік морфема
сөз, сөз тіркестер
грамматика, фонемалар
дыбыстар
формасы, мазмұны
Жүйе дегеніміз не?
өзара байланысты бір тектес элементтер бірлігі.
синтагмалық қатынас, парадигмалық қатынас.
тілдік элементтер мен құрылымдардың жиынтығы.
тік бағыттағы қатынас.
сөздердің бір-бірімен қатынасын білдіреді.
Дауыстылар қалай бөлінеді?
жуан-жіңшке, еріңдік-езулік
еріктілік, шарттылық
тіркестері, сөйлемдер
ашық-қысаң.
формасы, мазмұны
Тілдік элементтер арасындағы қатынастардың түрлері?
синтагмалық қатынас, парадигмалық қатынас
тік бағыттағы қатынас.
көлденең бағыттағы қатынасты айтамыз.
тілдік элементтер мен құрылымдардың жиынтығы.
жүйедегі тілдік элемеенттер арасындағы қатынастардың жиынтығы.
Синтагмалық қатынас деп?
көлденең бағыттағы қатынасты айтамыз.
тік бағыттағы қатынас.
тілдік элементтер мен құрылымдардың жиынтығы.
жүйедегі тілдік элемеенттер арасындағы қатынастардың жиынтығы.
синтагмалық қатынас, парадигмалық қатынас.
Парадигмалық қатынас деп?
тік бағыттағы қатынас.
көлденең бағыттағы қатынасты айтамыз.
синтагмалық қатынас, парадигмалық қатынас.
жүйедегі тілдік элемеенттер арасындағы қатынастардың жиынтығы
тілдік элементтер мен құрылымдардың жиынтығы.
Тілдік жүйе деп ?
|
|
