1-мысал.
64x3 + y3 көпмүшесін көбейткіштерге жікте.
Шешуі. Кубтар қосындысының формуласын қолданып, көбейткіштерге жікте:
64x3 + y3 = (4x)3 + y3 = (4x + y)((4x)2 – 4x ∙ y + y2) = (4x + y)(16x2 – 4xy + y2).
⠀⠀
2-мысал. 27m3 – 8n3 көпмүшесін көбейткіштерге жікте.
Шешуі. Кубтар айырмасының формуласын қолданып, көбейткіштерге жікте:
27m3 – 8n3 = (3m)3 – (2n)3 = (3m – 2n)((3m)2 + 3m ∙ 2n + (2n)2) = (3m – 2n)(9m2 + 6mn + 4n2).
⠀⠀
|
Бағалау парағында топ басшылары бағалайды
|
Презентация
Слайд
Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.
|
10
минут
Бекіту тапсырмасы
|
Тапсырмалар.
1-жаттығу
Көбейткіштерге жіктеңіз.
х³+у³ = (х+у)(х²-ху+у²)
х³-у³ = (х-у)(х²+ху+у²)
m³-n³ = (m-n)(m²+mn+n²)
m³+n³ = (m+n)(m²-mn+n²)
p³+q³=(p+q)(p²-pq+q²)
p³-q³=(p-q)(p²+pq+q²)
k3 – s3 = (k - s)(k2 + ks + s2)
d3 + f3 = (d + f)(d2 – df + f2)
2-жаттығу
Көбейткіштерге жіктеңіз.
27-8а³ = (3-2а)(9+6а+4а²)
8х³+у³ = (2х+у)(4х²-2ху+у²)
27а³-8в³ = (3а-2в)(9а²+6в+4в²)
1+64у³ = (1+4у)(1-4у+16у²)
125х³-27у³ = (5х-3у)(25х²+15ху+9у²)
1-8в³ = (1-2в)(1+2в+4в²)
64 – y3 = (4 - y)(16 + 4y + y3)
8m3 + n3 = (2m + n)(4m2 – 2mn + n2)
3-жаттығу
Бос орындарды толтырыңыз.
1) ;
2) ;
3) .
4-жаттығу
Тең өрнектерді бір-бірімен байланыстырыңыз.
1)
2)
3)
|
Оқушылар дескрипторға сәйкес тапсырмаларды тақтада орындайды.
Дескриптор:
-Қысқаша көбейту формулаларын қолдана алады
-Есептеулерде қысқаша көбейту формалаларын қолдана алады
-Дәлелдеуді жүргізе алады.
Дескриптор:
-Кубтардың қосындысының формуласын біледі;
-Кубтардың айырмасының формуласын біледі;
- Есеп шығаруда дұрыс қолданады.
Оқулықтан есептерді шығарады.
|
ҚБ:«Бас бармақ»
әдісі
Бағалау парағында топ басшылары бағалайды
|
Презентация Слайд
Интернет ресурстары
Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.
|
10 мин
Оқулықпен жұмыс
|
Оқулықпен жұмыс. №5.75, №5.77, №5.79
|
Тапсырманы тақтада орындайды
|
Оқушының тақтадағы белсенділігіне байланысты ауызша бағалау
|
Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.
Тақта, Бор
Кітап, Дәптер
Бағалау парақтары
|
3 минут
|
Бүгінгі сабақта:
-екі өрнектің кубтарының қосындысы мен айырмасының формулалары.
-екі өрнектің кубтарының қосындысы мен айырмасының формулаларын қолдану.
Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:
Рефлексия:
Білемін
|
Білдім
|
Білгім келеді
|
|
|
|
Үйге тапсырма.№5.76, №5.80, 143 бет
Бағалау парақтарын өткізеді.
|
Тақырыпты меңгергенін анықтау
|
Кері байланыс
|
|
Педагогің Аты, Тегі; Әкесінің аты:
|
Отеулина Д.С.
|
Пән/Сынып: 7А, 7Ә
|
Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны:
|
Күні:
|
22.01.24
|
Бөлім:
|
Қысқаша көбейту формулалары
|
Сабақтың тақырыбы:
|
Екі өрнектің кубтарының қосындысы мен айырмасы
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:
|
7.2.1.11 қысқаша көбейту формуласын білу және қолдану
|
Сабақтың мақсаттары:
|
-екі өрнектің кубтарының қосындысы мен айырмасының формулалары.
-екі өрнектің кубтарының қосындысы мен айырмасының формулаларын қолдану.
|
Сабақ барысы:
|
|
Уақыты
Кезең дері
|
Педагогтің әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
5 минут
Ұйым
дастыру
|
Сәлеметсіздерме!
Бүгін, Екі өрнектің кубтарының қосындысы мен айырмасы тақырыбын қарастырамыз. Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: -екі өрнектің кубтарының қосындысы мен айырмасының формулалары.
-екі өрнектің кубтарының қосындысы мен айырмасының формулаларын қолдану.
Үй тапсырмасын тексеру. №5.73.
|
Амандасады, сабаққа дайындалады.
Сұрақтарға жауап береді
|
|
Тақта
Бор
Кітап
Дәптер
Бағалау парақтары
|
10 мин
Жаңа сабақ
|
Екі өрнектің кубтарының қосындысын көбейткіштерге жіктеу үшін келесі тепе-теңдік қолданылады:
a3 + b3 = (a + b)(a2 – ab + b2).
Тепе-теңдікті дәлелдеу үшін көпмүшені көпмүшеге көбейту ережесін қолдан:
(a + b)(a2 – ab + b2) = a3 – a2b + ab2 + a2b – ab2 + b3 = a3 + b3.
(a2 – ab + b2) үшмүшесін айырманың толымсыз квадраты деп атайды. Бұл айырманың толық квадратынан (a2 – 2ab + b2) тек орта коэффициенті арқылы ерекшеленеді (2 сандық коэффициенті жоқ).
a3 + b3 = (a + b)(a2 – ab + b2) формуласы екі өрнектің кубтарының қосындысының формуласы деп аталады және «екі өрнектің кубтарының қосындысы осы екі өрнектің қосындысын олардың айырмасының толымсыз квадратына көбейткенге тең» деп оқылады.
⠀⠀
Екі өрнектің кубтарының айырмасын көбейткіштерге жіктеу үшін келесі тепе-теңдік қолданылады:
a3 – b3 = (a – b)(a2 + ab + b2).
Тексеру:
(a – b)(a2 + ab + b2) = a3 + a2b + ab2 – a2b – ab2 – b3 = a3 + b3.
(a2 + ab + b2) үшмүшесін қосындының толымсыз квадраты деп атайды. Бұл қосындының толық квадратынан (a2 + 2ab + b2) тек орта коэффициенті арқылы ерекшеленеді (2 сандық коэффициенті жоқ).
a3 – b3 = (a – b)(a2 + ab + b2) формуласы екі өрнектің кубтарының айырмасының формуласы деп аталады және «екі өрнектің кубтарының айырмасы осы екі өрнектің айырмасын олардың қосындысының толымсыз квадратына көбейткенге тең» деп оқылады.
|
Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады
1-мысал.
64x3 + y3 көпмүшесін көбейткіштерге жікте.
Шешуі. Кубтар қосындысының формуласын қолданып, көбейткіштерге жікте:
64x3 + y3 = (4x)3 + y3 = (4x + y)((4x)2 – 4x ∙ y + y2) = (4x + y)(16x2 – 4xy + y2).
⠀⠀
2-мысал. 27m3 – 8n3 көпмүшесін көбейткіштерге жікте.
Шешуі. Кубтар айырмасының формуласын қолданып, көбейткіштерге жікте:
27m3 – 8n3 = (3m)3 – (2n)3 = (3m – 2n)((3m)2 + 3m ∙ 2n + (2n)2) = (3m – 2n)(9m2 + 6mn + 4n2).
⠀⠀
|
«Бағдаршам» арқылы қалыптастыру шы бағалау
|
Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.
Карточкалар;7 сыныпқа арналған оқулық
Презентация
|
15
минут
Бекіту тапсырма
сы
|
Тапсырмалар. «Формуланы сәйкестендір» әдісі
Жеке тапсырма: 1-тапсырма:
Көбейткіштерге жіктеңдер:
а) a3+x3= (a+x)(a2-ax+x2)
a) y3-b3=(y-b)(y2-yb+b2)
b) z3-8=(z-2)(z2+2z+4)
b) m3+64=(m+4)(m2+4m+16)
2-тапсырма:Формуланы жалғастыр...
Екі өрнектің квадраттарының айырымы...
Екі өрнектің қосындысының квадраты...
Екі өрнектің айырымының квадраты...
Екі өрнектің қосындысының кубы...
Екі өрнектің айырымының кубы...
Екі өрнектің кубының қосындысы...
Екі өрнектің кубының айырымы......
Деңгейлік тапсырма:
«А» деңгей:
Бос орындарды толтырыңыз.
;
«В» деңгей:
«С»деңгей:
Теңдеуді шеш:
(x+4)(16-4x+x2)-x(x2+8)=-192
- Кубтардың қосындысының және айырмасының формуласын біледі;(1)
- Есеп шығаруда дұрыс қолданады.(1)
Оқулықпен жұмыс. №5.75.
|
Оқушылар дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.
Дескриптор:
- Кубтардың қосындысы ның формуласын біледі; (1)
- Кубтардың айырмасының формуласын біледі; (1)
- Есеп шығаруда дұрыс қолданады. (1)
Жазылуы бойынша формулаларды жалғастырады (1)
ҚКФ ажырата алады (1)
Формуланы ауызша тұжырымдай алады
Оқулықтан есептерді шығарады.
Дескриптор:
-Кубтардың қосындысының формуласын біледі;
-Кубтардың айырмасының формуласын біледі;
- Есеп шығаруда дұрыс қолданады
|
ҚБ:«Бас бармақ»
әдісі
.
|
Презентация Слайд
Интернет ресурстары
Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.
|
10 мин
Оқулықпен жұмыс
|
|
Тапсырманы орындайды
|
Оқушының тақтадағы белсенділігіне байланысты ауызша бағалау
|
|
5 минут
|
Бүгінгі сабақта:
-екі өрнектің кубтарының қосындысы мен айырмасының формулалары.
-екі өрнектің кубтарының қосындысы мен айырмасының формулаларын қолдану.
Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:
Рефлексия:
Білемін
|
Білдім
|
Білгім келеді
|
|
|
|
Үйге тапсырма.№
|
Тақырыпты меңгергенін анықтау
|
Кері байланыс
|
|
