Органикалық заттар құрамындағы көміртекті және сутекті сапалық анықтау жұмысының тапсырмалары
Органикалық заттардың құрамына кіретін элементтерді сапалық анықтау үшін оларды бейорганикалық қосылыстарға айналдырады. Мысалы, зат құрамындағы көміртекті көмірге (күйеге) немесе көміртек (IV) оксидіне, сутекті суға, хлорды мыс (II) хлоридіне айналдырып алып, түзілген қоспаларды анықтайды.
Бұл әдіс органикалық заттың құрамындағы көміртектің тотығып, көмірге айналуына негізделген. Тотықтырғыш – ауадағы оттек. Қара түс көмір түзілгенін дәлелдейді. Реакция нәтижесінде түзілген су буланып ұшып кетеді.
Реактивтер мен құрал-жабдықтар: глюкоза (қант немесе басқа органикалық зат), қандауыр, спиртшам.
Жұмыстың орындалуы.
Қандауырдың ұшымен глюкозаның (қанттың немесе басқа да органикалық заттың) бірнеше кристаллын алып, жалынға ұстап, ептеп қыздырыңдар. Глюкоза әуелі балқиды да, содан соң қоңырланып, жанып кетеді. Қандауырда қара түсті көмірленген масса қалады. Бұл нені дәлелдейді?
Жану өнімдері бойынша парафиннің сапалық құрамын анықтау.
Реактивтер мен құрал-жабдықтар: парафин, металл тұрғы, әк суы, стақан.
Жұмыстың орындалуы.
А) Жанып тқрған парафин шырақтың үстіне құрғақ стақанды төңкеріп, тқрғы сақинасына орналастырыңдар. Стақанның терлеуін бақылаңдар.
Ә) Жанып тұрған шырақтың үстіне әк суымен шайқалған стақанды төңкеріп, тұрғының сақинасына орналастырып, әк суының лайланғанын бақылаңдар.
CxHy+(2x+y/2)CuO (2x+y/2)Cu+xCO2 + H2O
Байқалған құбылыстарды түсіндіріп, сәйкес реакциялардың теңдеулерін жазыңдар.
6-ПРАКТИКАЛЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: «Этилен алу жіне онымен тәжірибе жасау»
Жұмыстың мақсаты: оқушыларды этиленнің зертханалық алыну әдісімен және органикалық заттармен таныстыру. Этиленнің физикалық, химиялық қасиеттеріндегі еркешеліктерге байланысты жұмыс жасаған кезде сақтық ережелерін пайдалана білу икемділіктерін бекіту. Оқушылардың өздігінен жұмыс істеу белсенділігін арттыру.
Реактивтер мен құрал-жабдықтар: сынауық, ұстағышы бар металл тұрғы, спиртшам, газ жүретін түтігі бар тығынмен тығындалатын сынауық, кішірек екі сынауық, кәрлен ыдыстың ұсақ сынықтары, этил спирті, концентрлі күкірт қышқылы, бром (йод) суы (50 мл суға 2-3 тамшы су) және калий перманганатының күкірт қышқылымен қышқылданған ерітіндісі, сіріңке. Газ алуға қажетті құралдарды түгендеп алып, герметикалығын тексеріңдер.
Мұғалім практикалық жұмысты қорытындылағанда оқушылардың төмендегідей икемділіктердің қалыптасқандығын ескеруі қажет.
Құралды құрастырып, нағыз жабылғандығын тексере білу.
Этиленді физикалық, химиялық қасиеттері арқылы ажырату.
Тәжірибені орындауда қауіпсіздік ережелерін сақтау.
Жүргізілген тәжірибенің реакция теңдеуін жасап, қорытынды жасау.
Достарыңызбен бөлісу: |
